ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ*
Ο αείμνηστος Καθηγητής Δημήτριος Ευρυγένης ήταν Θεσσαλονικιός.
Στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ σπούδασε νομικά και εκεί αναγορεύτηκε διδάκτωρ. Από το 1958 ως εντεταλμένος υφηγητής και από το 1961 ως έκτακτος καθηγητής δίδασκε στην ίδια σχολή όπου το 1965 εκλέχθηκε ως τακτικός καθηγητής.
Το 1967 διορίστηκε Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Βορείου Ελλάδος στην υπηρεσιακή κυβέρνηση. Το 1968 συνελήφθη επειδή ήταν μέλος της Δημοκρατικής Άμυνας, φυλακίστηκε, εξορίστηκε και τέθηκε σε διαθεσιμότητα από την πανεπιστημιακή του θέση.
Το 1974 εξελέγη Βουλευτής Επικρατείας (1974-1977) και υπηρέτησε και ως υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (1974-1975) συντελώντας στην ίδρυση της Νομικής Σχολής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης.
Το 1977 ίδρυσε το Κέντρο Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Δικαίου (ΚΔΕΟΔ) του οποίου υπήρξε πρώτα Γραμματέας και μετά Διευθυντής.
Ταυτόχρονα εκλέχθηκε Δικαστής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) ενώ από το 1982 υπηρέτησε στην Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων.
Το 1984 εκλέχθηκε Ευρωβουλευτής και αναδείχθηκε σε εξέχον μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Στις 26.1.86 πέθανε ξαφνικά στο Στρασβούργο σε ηλικία 61 μόλις ετών.
Η πολυσχιδής του δράση είναι αξεπέραστη μέχρι σήμερα: Καθηγητής, Βουλευτής, Υπουργός, Ευρωβουλευτής, Δικαστής στο ΕΔΔΑ, Διευθυντής Ερευνητικού Κέντρου.
Πολλοί βοηθοί του έγιναν καθηγητές, δικαστές, ή υπάλληλοι στα ευρωπαϊκά όργανα, αρκετές φορές με τη δική του συμπαράσταση. Επιπλέον, τουλάχιστον 40 νέοι άνθρωποι που δεν τον γνώρισαν, συνέδεσαν την αρχή της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας με την υποτροφία Δημ. Ευρυγένη και με το ΚΔΕΟΔ (το Ευρυγένειο) … Από το 1987 που το ΚΔΕΟΔ χορηγεί αυτές τις υποτροφίες και συνεχίζει να τις χορηγεί, παρά την οποιαδήποτε οικονομική κρίση, το όνομα Ευρυγένης παραμένει επίκαιρο, παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει 27 χρόνια από τον θάνατό του.
*Τα βιογραφικά στοιχεία βασίζονται στον τόμο του ΑΠΘ – Δημήτριος Ευρυγένης «Annales», σελ. 9-10 που έγραψε το καλοκαίρι του 1990 ο αείμνηστος Καθηγητής Α. Φατούρος
ΑΦΙΕΡΩΣΗ ΣΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟ ΕΥΡΥΓΕΝΗ
Η Έδρα Jean Monnet του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, οργάνωσε Τριήμερο Διεθνές Συνέδριο Jean Monnet με θέμα «Εξελίξεις και προκλήσεις στον Χώρο Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης της ΕΕ» στη Θεσσαλονίκη, στις 14-16 Φεβρουαρίου 2013. Το Συνέδριο αφιερώθηκε στη μνήμη του αείμνηστου Ευρωβουλευτή και Δικαστή στο ΕΔΔΑ, Καθηγητή Δημητρίου Ευρυγένη, καθώς το πολυσχιδές έργο του έχει άμεση σχέση με πολλές πτυχές του ΧΕΑΔ, όπως διαπιστώθηκε κατά την επεξεργασία του προγράμματος του συνεδρίου, όπως:
- Η Διακήρυξη κατά του Ρατσισμού και Ξενοφοβίας που υιοθετήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετά το θάνατό του και έγινε γνωστή σε όλη την Ευρώπη ως «Έκθεση Ευρυγένη» αποτελεί και σήμερα τη βάση του Χώρου Ελευθερίας.
- Η συμβολή του στο Δίκαιο Καταστάσεως Αλλοδαπών, που πρώτος εισήγαγε ως μάθημα στη Νομική Θεσσαλονίκης, δίκαιο που σήμερα επηρεάστηκε από την μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ.
- Η εμβάθυνσή του στο Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο που σήμερα αποτελεί μία από τις δύο συνιστώσες του Χώρου Δικαιοσύνης.
- Ο ενθουσιασμός του για την ηλεκτρονική επεξεργασία νομικών δεδομένων, που σήμερα ανθεί στον Χώρο Ασφάλειας.
- Και κυρίως η αγάπη του για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Δεν μπορεί να λησμονηθεί ότι η ταυτόχρονη πορεία του Δημητρίου Ευρυγένη τόσο στο Συμβούλιο της Ευρώπης όσο και στην ΕΕ (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) πρωτοπορεί σε σχέση με την τωρινή πρόβλεψη της Συνθήκης της Λισαβόνας (2009) για την προσχώρηση της ΕΕ στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του Συμβουλίου της Ευρώπης και συνεπώς τη συνεργασία των δύο διεθνών οργανισμών προς όφελος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Δέσποινα Αναγνωστοπούλου
Επίκουρη Καθηγήτρια
Έδρα Jean Monnet
π. υπότροφος Δημητρίου Ευρυγένη
π. επιστ. Συνεργ. ΚΔΕΟΔ